Fushat e punës

NSI kontribuon në normalizimin e marrëdhënieve midis Beogradit dhe Prishtinës

Beograd – Prishtinë; Foto: EPA / Valdrin Xhemaj

NSI lehtëson shkëmbimin e hapur për dialogun dhe procesin e normalizimit të Brukselit midis vendimmarrësve nga shoqëria civile nga Kosova dhe Serbia. Për më tepër, NSI ofron analiza dhe rekomandime të pavarura të bazuara në prova për vendimmarrësit e përfshirë në proces.

Supozimet kryesore:

–  Ekziston një nevojë për nxitjen e një dialogu të rregullt të thelluar midis aktorëve të shoqërisë civile të angazhuar në normalizimin e marrëdhënieve nga të dy palët, në mënyrë që të jemi në gjendje të propozojmë përmirësime në dialogun e Udhës I midis zyrtarëve bazuar në një kuptim të thellë të dinamikat dhe ndjenjat politike nga të dy palët dhe NSI është i pozicionuar mirë për të lehtësuar një dialog të tillë.

–  NSI do të përfaqësojë dhe përfshijë përfaqësues të ndryshëm të komunitetit serb të Kosovës në dialogun ndërmjet aktorëve të shoqërisë civile nga anët e ndryshme, i cili do të shtojë zëra dhe perspektiva të rëndësishme në proces.

– NSI është e aftë të ofrojë analiza me cilësi të lartë duke përdorur provat e mbledhura përmes hulumtimeve cilësore dhe sasiore, dhe të prodhojë rekomandime për të cilat NSI është në gjendje të mbrojë me vendimmarrësit.

Për të parë projektet që ne jemi duke zbatuar ose kemi zbatuar në fushën e Normalizimit të marrëdhënieve / Dialogut, shihni Listën tonë të Referencës.

Ndertimi i besimit dhe ballafaqimi me te kaluaren

Iniciativa e Re Sociale mbështet qasje të ndryshme për nismat e Ndërtimit të Besimit dhe Ballafaqimit me të kaluarën midis komuniteteve

Iniciativa e Re Sociale synon te arrije disa rezultate per te permbushur kete qellim: 

– NSI do te jete kanali i tregimeve pozitive mbi maredheniet nderetnike dhe arritjen e nje publiku me te gjere duke ofruar mjete inovative te komunikimit per influencuesit vizual dhe te ceshtjeve publike (YouTubers, Instagramers, TikTokers, Gazetarët, Profesionistët dhe OSHC-të); 

NSI do të jetë thirrësi dhe lehtësues për shkëmbimin e strukturuar të qëndrimeve dhe opinioneve, duke mbështetur kështu ndërtimin e besimit dhe bashkëpunimin ndërmjet OSHC-ve që flasin në emër të grupeve të ndryshme etnike në Kosovë; 

– NSI do të mbledhë dhe përhapë kundër-narrativa dhe histori pozitive, duke krijuar kështu hapësirë për shkëmbim dhe dialog duke u partnerizuar me mediat dhe mediat digjitale në mbarë Kosovën. 

Supozimet kryesore: 

– Zgjidhjet e reja inovative për ndërtimin e besimit do të rezonojnë më mirë me qytetarët, veçanërisht me të rinjtë, dhe korniza pozitive e marrëdhënieve ndëretnike mund të zvogëloj fuqinë dhe ndikimin keqdashës të narrativave negative në të cilat ata janë socializuar;

Foto: Emerging Europej

–“Xhepat e lirisë” ose forumet, të cilat heqin kufizimet e publicitetit, do të forcojnë lidhjet midis OSHC-ve nga komunitete të ndryshme, duke rritur kështu besimin midis tyre dhe duke i lejuar ata të krijojnë koalicione më të forta për tema të rëndësishme shoqërore, veçanërisht ato që lidhen me përfshirjen e komuniteteve joshumicë; – Angazhimi i audiencave të ndryshme me narrativa të kundërta për të njëjtën temë do të zbusë stereotipet e rrënjosura për komunitetet “tjera” dhe do të adresojë ankesat nga e kaluara, gjithashtu do të përgadis terrenin për ndërtimin e besimit.

Për të parë projektet që po zbatojmë ose kemi zbatuar në fushën e DwP/ndërtimit të besimit, shihni Listën tonë të Referencës.

Pjesëmarrja qytetare

NSI po punon për rritjen e pjesëmarrjes së jo-shumicës në proceset vendimmarrëse me qëllim që të ketë shërbime më të mira dhe t'i bëjë institucionet më të përgjegjshme.

Burimi: Fotoarkivi i NSI

NSI punon për të arritur këtë qëllim si në anën e ofertës ashtu edhe në atë të kërkesës së pjesëmarrjes qytetare: 1) në anën e kërkesës, rezultatet e angazhimit tonë janë përfitimet që qytetarët kanë duke shfrytëzuar mekanizmat e pjesëmarrjes së qytetarëve, dhe 2) krijimi i hapësira komunitare të profilit të ulët të cilat do të mbështesin zërat rezonante; 3) nga ana e ofertës, rezultatet e aktiviteteve tona do të vendosen dhe do të përmirësohen mekanizmat e pjesëmarrjes në institucione (në komunat me shumicë serbe të Kosovës).

Supozimet kryesore:

– Rritja e kërkesës për shërbime më të mira do të rrisë efikasitetin e institucioneve dhe do të rrisë përgjegjshmërinë e tyre;

– Zërat tingëllues hezitojnë të flasin për shkak të natyrës jo pluraliste të arenës politike të komunitetit serb të Kosovës, por pjesëmarrja e tyre në diskutime të mbyllura në grup do t’i inkurajojë ata të flasin në të ardhmen dhe të ruajnë kapitalin social të kërkuar për çdo veprim kolektiv. ;

– Komunat me shumicë serbe të Kosovës do të jenë të hapura për bashkëpunim për çështje jo kontroverse dhe do të pranojnë mekanizmat e pjesëmarrjes së qytetarëve.

Për të parë projektet që zbatojmë ose kemi zbatuar në fushën e Pjesmarrjës Qytetare, shihni Listë tonë të Referencës.

Raport: Gratë në tryezën e negociatave në Kosovë

Ky raport është pjesë e projektit të PSBE-së “Përfshirja e grave në tryezën e negociatave në Kosovë”, i cili është vazhdimësi e projektit të EUSR-së (2019-2020) “Gratë në Politikë. Vetëbesimi, ndikimi dhe lidershipi efektiv. Sigurimi i proceseve të dialogut politik gjithëpërfshirës dhe të përgjegjshëm ndaj gjinisë.”

Aktivitetet e projektit u krijuan për ta parë nga afër zbatimin e Rezolutës 1325 të KSKB-së në Kosovë, veçanërisht shtyllën e fokusuar në pjesëmarrjen e grave në nismat dhe negociatat për ndërtimin e paqes.

Qëllimi i përgjithshëm i projektit ishte ta përmirësonte aftësinë e grupit të synuar të grave për t’iu qasur pozitave me përgjegjësi në negociata, si dhe për t’u angazhuar dhe avokuar për përfshirjen e grave në negociata të nivelit të lartë dhe në dialogë politikë, dhe për t’i mundësuar PSBE-së që ta vazhdojë dialogun mbi barazinë gjinore dhe fuqizimin e grave me partnerët përkatës nga shoqëria civile lokale, shoqatat profesionale, institucionet e Kosovës dhe praninë e bashkësisë ndërkombëtare në Kosovë.

Kolektivi i Kosovës-ÇFARË PO NDODH ME QASJEN E RE TË KURTIT PËR INTEGRIMIN E SERBËVE TË KOSOVËS

Më 15 maj 2021, Iniciativa e Re Sociale (NSI) dhe Peacebuilding Group organizuan një diskutim me aktivistë të OSHC-ve shqiptare dhe serbe, studiues, gazetarë dhe akademikë në Ferizaj / Uroševac. Pas thirrjeve të Kryeministrit të sapo zgjedhur Albin Kurti për dialog të brendshëm [ndër-etnik], diskutimi u zhvillua rreth mundësive të ndryshme mbi integrimin e serbëve të Kosovës dhe perspektivat në të ardhmen.

Përfundimet që dolën si rezultat i këtij diskutimi, të përmbledhura nga Ardit Orana mund të shkarkohen këtu, përmbledhja është në dispozicion vetëm në gjuhën angleze

Organizatat e shoqërisë civile në komunitetin serb në Kosovë: Në mes të perceptimeve dhe prezantimeve

Ky botim u realizua në kuadër të projektit OPEN të implementuar nga Fondacioni i Kosovës për Shoqëri të Hapur (KFOS) në bashkëpunim me organizatat Iniciativa e re shoqërore dhe Forumi për Zhvillim dhe Bashkëpunim Multietnik. Pikëpamjet e shprehura në këtë botim janë të autorëve të studimit dhe nuk pasqyrojnë domosdoshmërish pikëpamjet e KFOS.

Qëllimi i përgjithshëm i hulumtimit është të sigurojë të dhëna të matshme mbi rolin dhe kontributin e organizatave të shoqërisë civile në hapjen dhe demokracinë e komunitetit serb në Kosovë.

Numri i organizatave të shoqërisë civile në Kosovë vazhdon të rritet çdo vit, me një prani dominuese disi konstant në masë në Prishtinë, Mitrovicë dhe Prizren. Deri në vitin 2018, ministria kompetente ka regjistruar gjithsej 9,015 organizata joqeveritare vendase dhe 530 të huaja dhe ndërkombëtare. Prej tyre, 96% janë regjistruar si shoqata, ndërsa vetëm 4% janë regjistruar si fondacione. Sidoqoftë, duhet të merret parasysh se shumë shoqata, iniciativa qytetare, klube, grupe fetare veprojnë në mënyrë joformale, pa status ligjor dhe kapacitete financiare.

Partitë politike të serbeve të Kosovës në sistemin politik kosovar: Nga pluralizmi në monizëm

“Demokracia, hapja dhe perspektiva e komunitetit serb në Kosovë – Open” është një nismë e re e Fondacionit të Kosovës për Shoqëri të Hapur (KFOS), e filluar në vitin 2020. Open zbatohet në bashkëpunim me nëntë organizata të shoqërisë civile që veprojnë në komunitetin serb në Kosovë.

Qëllimi i përgjithshëm i nismës së re është të zhvillojë një hapësirë të hapur dhe dinamike për diskutim brenda komunitetit serb, në mes të komunitetit serb dhe komuniteteve të tjera, si dhe institucioneve në Kosovë.

Partitë politike dhe politika serbëve të Kosovës u zhvilluan në një mjedis kompleks socio-politik. Të nxënë midis një çekani dhe kudhre, varësisë politiko-ekonomike dhe besnikërisë së kërkuar nga Beogradi, si dhe presionit për të marrë pjesë në jetën politike të Kosovës, serbët e Kosovës, përkundër përpjekjeve të shumta, ishin përgjithësisht të kufizuar në artikulimin e politikave të tyre. Të ballafaquar me një deficit demografik, emigracion, mungesë të potencialit njerëzor, si dhe humbje të elitës intelektuale dhe akademike, ata ishin kryesisht (përveç në momente të rralla) të dënuar të jenë një instrument politik, por jo një akter i rëndësishëm politik.

E-Komunat: Një hap drejt pjesëmarrjes së plotë qytetare

Që nga themelimi i saj deri më sot, ekziston një trend në rritje në numrin e përdoruesve të platformave E-Komunat, si dhe në numrin e njerëzve që përdorin mekanizmat për pjesëmarrjen e qytetarëve.

– Duke përdorur E-Komunat, qytetarët morën përgjigje për 51 pyetje nga kryetarët e tyre;

– Përmes sistemit 48-orësh, gjithsej 54 kërkesa janë dërguar në komuna;

– Në periudhën e fundit, E-Komunat përdoren gjithashtu për konsultime publike në internet, dhe deri më tani janë kryer gjithsej 5;

– Duke njohur rritjen e interesit midis qytetarëve, NSI përktheu platformat në gjuhën shqipe.

NSI zhvilloi një pyetësor në internet për të mbledhur pikëpamjet e qytetarëve dhe për të marrë rekomandime për përmirësimin e E-Komunave.

Katallog organizata e shoqërisë civile: Vol 1 – OJQ-të në komunitetin Serb në Kosovë

Ky katalog është njëri prej hapave drejt prezantimit dhe përafrimit të organizatave të shoqërisë civile nga komuniteti serb ndaj vetë komunitetit, por edhe ndaj palëve të tjera të interesuara. Katalogu i ofron profilet e organizatave nga komuniteti serb, duke i përfshire edhe fushëveprimet e tyre, interesimet, sukseset më të mëdha, si dhe burimet konkrete për informim të mëtutjeshëm. Katalogu do të rishikohet një herë në vit, në mënyrë që të shtohen profilet e organizatave të reja, të përditësohen profilet e organizatave të prezantuara dhe për t’u arkivuar profilet e organizatave që nuk janë më aktive.

Vërejtje: Organizatat janë paraqitur sipas fushëveprimit / alfabetikisht, për shkak të përdorimit më të lehtë të katalogut. Renditja e paraqitjes së organizatave nuk implikon rëndësinë e tyre, madhësinë apo kohën e ekzistimit. Përmbajtja e secilit profil është përgjegjësi e vetme e organizatës së paraqitur në katalog.

Hapësirë e hapur dhe dinamike për diskutim, mes serbëve dhe midis serbëve dhe komuniteteve të tjera në Kosovë. Qëllimi i projektit të Fondacioni të Kosovës për Shoqëri të Hapur(KFOS) “Demokracia, Hapja dhe Perspektiva e Komunitetit Serb në Kosovë “- HAPUR, është ndikimi në një kuptim më të mirë dhe përmirësimi i pozitës së komunitetit serb. Pjesë e këtij projekti është katalogu i Organizatave të Shoqërisë Civile në Komunitetin Serb në Kosovë i cili ka për qëllim informimin më të mirë të qytetarëve për punën e organizatave të shoqërisë civile. Përmbajtja e secilit profil është përgjegjësi e vetme e organizatës së paraqitur në katalog dhe nuk përfaqëson pikëpamjet e KFOS-it ose Iniciatives së Re Sociale dhe Qendrës për Zhvillimin e Bashkëpunimit Shumë-etnik, të cilët kontribuan në katalog..

Parimet për Ballafaqimin me të Kaluarën

Parimet për Ballafaqimin me të Kaluarën është një iniciativë qytetare e promovuar nga organizata të shoqërisë civile dhe një grup profesionistësh në fushën e Ballafaqimit me të Kaluarën. Ky grup ka nisur një iniciativë të përbashkët për të hartuar dhe aprovuar një sërë parimesh që do të informojnë dhe udhëzojnë akterët politik dhe publik se si të trajtojnë viktimat, të mbijetuarit/at, të kaluarën e dhimbshme dhe narrativat historike. Kjo nismë synon të parandalojë diskursin dhe veprimet e dëmshme në lidhje me trashëgiminë e konfliktit dhe do të shërbejë si një document referues, ku secili/a që shkel parimet e tij/saj duhet të mbahet moralisht përgjegjës.

Parimet për Ballafaqimin me të Kaluarën në kontekstin e Kosovës janë përpiluar nga Koalicioni Joformal për Parimet për Ballafaqimin me të Kaluarën që përbëhet nga 5 organizata dhe një eksperte:

Fondi për të Drejtën Humanitare në KosovëQendra Kosovare për Rehabilitimin të Mbijetuarëve të TorturësNisma e Re Sociale, IntegraNisma e të Rinjve për të Drejtat e Njeriut, and Nora Ahmetaj. For the past year, this group has been working closely together to create a document that will hopefully prevent harmful discourse and actions related to the legacy of the conflict.

Iniciativa mbështetet nga Ambasada e Zvicrës në Kosovë, Ambasada Britanike në Kosovë përmes UNDP në Kosovë.

Perspektiva e Qytetarëve për një Strategji të Ardhshme për Drejtësinë Tranzicionale në Kosovë

Ky raport synon të sjellë perspektivën e qytetarëve të Kosovës mbi drejtësinë tranzicionale dhe ballafaqimin me të kaluarën, e cila duhet të merret parasysh kur hartohet një strategji e ardhshme kombëtare për drejtësinë tranzicionale. Ndërsa studimi nuk ofron një model se si duhet të duket strategjia e ardhshme për drejtësinë tranzicionale, ai ofron një përmbledhje të qëllimeve, përparësive dhe çështjeve më të spikatura që qytetarët në Kosovë i konsiderojnë si thelbësore për tu adresuar dhe përfshirë në strategji. Raporti duhet të lexohet si një plotësim i studimit të botuar më parë me titull “Demokratizimi i Drejtësisë Tranzicionale në Kosovë” (maj 2020), i cili ofron një rishikim të hollësishëm të nismave të kaluara të drejtësisë tranzicionale në Kosovë dhe propozoi një qasje me katër hapa për zhvillimin e një infrastrukture institucionale për ballafaqimin me të kaluarën në Kosovë.

Ky raport është prodhuar si pjesë e një projekti 12-mujor “Korniza e Shoqërisë Civile për një Strategji Kombëtare për Ballafaqimin me të Kaluarën në Kosovë”, zbatuar nga Iniciativa e Re Sociale, Integra dhe PAX, financuar nga Ambasada Amerikane në Prishtinë dhe bashkë -financuar nga PAX.

Autor nga Dr. Gëzim Visoka dhe Besart Lumi.

Anija diplomatike është ndërprerë

Ky shkrim publikohet (Anija diplomatike është ndërprerë) me mbështetjen e European Endowment for Democracy (EED). Mirëpo, mendimet e shprehura në këtë shkrim jo domosdosshmërisht reflektojnë edhe ato të EED. Përgjegjësia për informatat dhe pikëpamjet e shprehura në këtë shkrim i përket vetëm autorit.

Demokratizimi i Drejtësisë Tranzicionale

Njëzet e një vjet pas përfundimit të konfliktit të dhunshëm, Kosova nuk ka arritur ende të hartojë një strategji kombëtare për drejtësinë tranzicionale për shkak të mungesës së vullnetit dhe zotimit politik midis palëve të interesuara, kombëtare e ndërkombëtare, për t’u përfshirë mirëfilli me trashëgiminë e të kaluarës.

Përkundrazi, nismat krah për krah të drejtësisë tranzicionale që vijuan, vuanin nga mungesa e bashkërendimit dhe harmonizimit, politizimi dhe personalizimi nga liderët politikë, dhe më e rëndësishmja nuk ia dolën të siguronin përfaqësim të mjaftueshëm dhe përfshirje të komuniteteve të prekura (viktimave dhe të mbijetuarve të konfliktit).

Ky studim sugjeron se Kosovës i duhet një infrastrukturë e integruar dhe diskutuese për drejtësinë tranzicionale, që të sigurojë legjitimitetin dhe efikasitetin e përpjekjeve për trajtimin e të kaluarës në Kosovë.